Onvoorwaardelijke liefde voor je kind. Wat betekent dit nu eigenlijk?
- Dat je altijd van je kind zal blijven houden, ongeacht wat hij doet of juist niet doet?
- Betekent dit dat je kind niet gestraft mag worden, omdat je daarmee je kind afwijst?
- Of heeft je kind het juist nodig om ook wel eens gestraft te worden?
- Mag je kind zelf de regels bepalen? Of bepaal jij die voor hem?
- Wil je jouw normen en waarden overdragen aan je kind?
- Of mag je kind zelf beslissen wat hij belangrijk vindt?
Voor mij betekent onvoorwaardelijke liefde, dat er geen einde zal komen aan de liefde voor mijn kinderen. NOOIT.
Eigen identiteit
Ik zal altijd van ze blijven houden, ongeacht de keuzes die zij maken.Wat niet betekent dat ik het altijd met ze eens zal zijn. En ik heb ook echt niet de illusie dat ik nooit teleurgesteld ga worden in de beslissingen die zij zullen nemen, keuzes die ze maken of de manier waarop zij verkiezen met anderen om te gaan. En ja, ik heb mijn eigen normen en waarden en hoop dat mijn kinderen er daar toch een aantal van over gaan nemen. Daar ben ik heel eerlijk in. Maar alleen als zij deze ook zelf echt belangrijk vinden. Ik wil niet dat ze deze over gaan nemen, enkel en alleen, omdat papa en mama dat belangrijk vinden.Mijn kinderen ontwikkelen hopelijk een eigen identiteit. Dit begint al vanaf de leeftijd van 12 maanden. Dan ontwikkelen kinderen het zelfbesef = inzien dat je een individu bent en je niet afhankelijk bent van de rest van de wereld. En dit gaat door tot aan de het einde van de adolescentie. Jongeren gaan dan op zoek naar invulling van hun identiteit en willen zich verwijderen van het naderende volwassen leven. Onvoorwaardelijke liefde betekent voor mij dat mijn kinderen de mogelijkheid hebben tot het vinden en vormen van een eigen identiteit. En hoe ze deze periode doorlopen, heeft te maken met het karakter van je kind, zijn veerkracht, zelfvertrouwen én de manier hoe je hier als ouder mee omgaat. Vind je het heel belangrijk dat jouw kind jouw normen en waarden overneemt en geef je je kind weinig vrijheid om te ontdekken wat hij zelf belangrijk vindt, dan heb je de kans dat je kind een lange zoektocht doormaakt of zelfs in een blijvende zoektocht blijft en geen keuze maakt voor een identiteit. Laat je je kind hier vrijer in, heb je respect voor zijn keuzes en ben je er onvoorwaardelijk voor je kind als hij je nodig heeft tijdens deze periode, dan is de kans groter dat je kind uiteindelijk een keuze maakt voor een identiteit, met of zonder moeilijke periode.
Veilig
Onvoorwaardelijke liefde voor je kind houdt voor mij ook in dat ik dien te zorgen voor de veiligheid van mijn kinderen. En daarmee bedoel ik niet alleen de fysieke veiligheid: trap hekjes in huis, kinderslot op de kastjes waar gevaarlijke spullen in staan, stopcontacten afgeschermd, een kinderzitje in de auto, warme kleding aan als het koud is, voldoende en gezond eten en drinken en voldoende nachtrust.
Maar zeker zo belangrijk is de emotionele veiligheid:
troost bieden aan je kind wanneer hij verdrietig is, voorspelbaar zijn, wat je o.a. doet door duidelijke regels te hebben en hier dan ook consequent naar te handelen, rituelen te hebben, je kind voorbereiden op (nieuwe) situaties, luisteren naar je kind, je kind serieus nemen, kijken waar gedrag vandaan komt, respect hebben voor de keuzes van je kind, zijn eigenheid, karakter en eigenzinnigheden.
Daarnaast geldt voor mij dat het stellen van grenzen en regels absoluut ook hoort bij die veiligheid. (jonge) kinderen zijn namelijk op zoek naar grenzen en regels. Zij willen van jou als ouder horen hoe ver ze kunnen gaan en wat ze wel/niet mogen. Dat kunnen ze op jonge leeftijd nog niet zelf beslissen. Om zich veilig te voelen heeft een kind duidelijkheid nodig. En die duidelijkheid geef jij als ouder aan je kind. Dit doe je door voorspelbaar te zijn: je kind voorbereiden op situaties, regels en rituelen inbouwen en consequent zijn. Dus niet de ene keer “a” zeggen en dan weer “b”.
Een kind wordt onzeker als er geen duidelijkheid is en laat juist dan vaker negatief gedrag zien. Simpelweg omdat het niet weet waar het aan toe is. En wanneer grenzen of regels overtreden worden, heeft dat gevolgen. Net zoals dat gevolgen heeft voor volwassenen. Wanneer jij te hard rijdt in het verkeer en je dus een regel overtreedt, kan dat als gevolg hebben dat je een verkeersboete krijgt. Zo zit het leven nu eenmaal in elkaar. Wat niet wil zeggen dat ik het daar dan niet mee eens mag zijn of mij daartegen mag verzetten door b.v. in hoger beroep te gaan. Dat mag! En zo mag een kind zich ook verzetten als het iets niet mag, of iets niet wil. Naar mijn mening is het zelfs goed wanneer ze zich hier tegen verzetten. Op deze manier ontwikkelen ze een eigen identiteit. Maar daar moeten ze dan wel in begeleid worden. En daar ligt de taak van de ouder(s).
Het is belangrijk dat er gekeken wordt naar waar gedrag vandaan komt: is je kind moe, ziek, heeft het honger, is het gefrustreerd, onzeker? En vervolgens help je je kind daar dan mee. En het ene kind is het andere niet. Ieder kind heeft een eigen gebruiksaanwijzing. Dus de manier waarop je grenzen en regels stelt voor je kind, kan per kind verschillen. Wanneer jij als ouder b.v. niet tolereert dat je kind een ander slaat, dient je kind daar op gewezen te worden. En wanneer zij zich dan niet aan die regel houden, vind ik dat er een consequentie moet volgen. Maar er dient dan door jou als ouder wel gekeken te worden waarom je kind die ander slaat. Waar komt dat gedrag vandaan?En voor het ene kind werkt een “hardere” aanpak wel, terwijl een ander kind daar compleet overstuur door kan raken. Hoog sensitieve en temperamentvolle kinderen hebben namelijk een andere aanpak nodig dan kinderen die dit niet hebben. Voor deze kinderen werkt b.v. een time-out als straf vaak niet. Je kan dan wel een time-out inzetten, maar dan is de time-out een middel om tot rust te komen. Met deze kinderen bereik je vaak meer door met ze te praten, nadat ze tot rust zijn gekomen. Terwijl voor die andere kinderen een time-out als “straf” (ik houd eerlijk gezegd niet zo van het woord straf, dus noem ik het liever een consequentie), wel kan werken.
Maar voorkomen is natuurlijk beter dan genezen! Dus ben ik van mening dat straffen zo min mogelijk gebruikt moet worden. Maar naar mijn menig hoort het wel bij de opvoeding. Als je kind nooit leert dat er een consequentie volgt wanneer zij negatief gedrag laten zien, (wat er dan ook aan het negatieve gedrag ten grondslag ligt),of regels overtreden, gaan ze later, naar mijn idee, nog tegen veel problemen aanlopen.Op school en je werk later, gelden ook regels en zal je het niet altijd eens zijn met je leerkracht en/of werkgever en daar heb je je soms dan toch naar te voegen. Dus vind ik het de verantwoordelijkheid van ouders om je kinderen hier bewust van te maken. Wat niet wil zeggen, als je je hier naar voegt, dat je dan geen eigen identiteit hebt.
En zo vind ik belonen ook horen bij die onvoorwaardelijke liefde. En belonen moet dan geen doel worden, maar kan wel als middel gebruikt worden. Ik ben van mening en dat is ook de manier waarop ik als pedagoog ouders adviseer en met mijn eigen kinderen omga, dat kinderen beloond mogen worden. En dan vind ik niet dat een kind b.v. enkel goed gedrag moet laten zien, omdat het daarvoor beloond wordt. Ik vind het wel van belang dat er een intrinsieke motivatie is.Maar wanneer je met je kind praat en dingen uitlegt, komt die intrinsieke motivatie wel.Mensen zijn nu eenmaal gevoelig voor complimenten, beloningen, hoe je het ook wil noemen.Laten we eerlijk zijn. Jij vindt het toch ook fijn wanneer je eens een compliment krijgt of beloond wordt? Dat zorgt toch voor (extra) motivatie? Dat geeft je toch een goed gevoel? Dat geeft je toch zelfvertrouwen? Dan geldt dat dus zeker zo voor kinderen. En je moet je kind niet constant de hemel in prijzen. Ik denk dat een kind daar alleen maar onzeker van wordt, omdat het zichzelf op den duur dan waarschijnlijk constant wil bewijzen. En als er dan een keer iets niet lukt, bestaat er zelfs een kans dat je kind faalangst ontwikkeld. Maar een gezonde dosis complimenten, beloningen, daar varen we toch allemaal wel bij.
Onvoorwaardelijk liefde voor je kind is eindeloos, maar zeker niet grenzeloos!