OpgroeiGids Redactie
DeskundigeLoyaliteitsconflicten bij kinderen met gescheiden ouders
Een scheiding is nooit makkelijk. En dit is zeker het geval als je samen kinderen hebt. Kinderen van gescheiden ouders hebben vaak last van een loyaliteitsconflict. Marieke van Plateringen, onze eigen Judex-mediator, schrijft maandelijks een nieuw blogartikel met praktische tips en handige weetjes. Ben je nieuwsgierig en heb je graag wat meer informatie over dit onderwerp? Lees dan zeker verder.
In deze blog kom je meer te weten over wat loyaliteit inhoudt, wat de gevolgen van een loyaliteitsprobleem zijn op je kinderen en wat je als ouder kunt doen om dit te voorkomen.
Wat is loyaliteit?
Loyaliteit is een synoniem voor oprecht, eerlijk en trouw. Kinderen zijn instinctief al van kleins af aan loyaal aan hun ouders. Dit instinct komt voort uit de genetische familieband tussen kinderen en hun ouders. Daarnaast houden kinderen onvoorwaardelijk van hun beide ouders, waardoor ze trouw willen zijn aan allebei.
Spijtig genoeg kan dit loyaliteitsgevoel in gedrang komen door bepaalde situaties. Dit kan gebeuren wanneer een ouder niet aanwezig is bij het opgroeien van het kind, of wanneer er niet meer naar omgekeken wordt door een ouder. Dit zorgt vaak voor teleurstelling en verwarring van het kind naar de ouder toe. Daarnaast gebeurt het soms dat de ouders negatief praten over elkaar tijdens of na een scheiding. Dit beïnvloedt de kinderen en kan als gevolg een loyaliteitsprobleem creëren. Dit loyaliteitsprobleem zorgt voor een innerlijke strijd binnenin het kind. Op die manier krijgen kinderen bij dergelijke situaties het gevoel dat ze niet trouw kunnen zijn of blijven aan één van hun ouders.
Hoe ontstaat een loyaliteitsconflict bij kinderen?
Scheiden brengt vaak moeilijke momenten met zich mee. Die momenten kunnen tot teleurstelling, verdriet of woede leiden en deze gevoelens kun je als ouder moeilijk verstoppen voor je kinderen. Wanneer kinderen zien dat hun ouders zich slecht voelen of horen dat hun ouders negatief praten over elkaar, kan dit zorgen voor een loyaliteitsprobleem. Het beeld die kinderen hebben van hun ouders, kan helemaal veranderen wanneer zij hun ex-partners in een slecht daglicht plaatsen. Ook is dit erg schadelijk voor de ontwikkeling van kinderen, voornamelijk als ze nog jong zijn en de dingen nog niet op een objectieve manier kunnen bekijken.
Welke gevolgen heeft een loyaliteitsconflict voor kinderen?
Een kind dat hun ouders negatief over elkaar hoort praten, voelt zich gespannen en verward. Ze zullen zich afvragen of de negatieve dingen die ze te horen krijgen echt de waarheid zijn, waardoor ze zullen gaan twijfelen over de realiteit.
Daarnaast zullen ze onbewust een voorkeur krijgen voor één van de ouders, waardoor ze met zichzelf in conflict komen. Elk kind wil van hun beide ouders houden, dus is het verwarrend om te horen dat één van de ouders niet zo ‘goed’ is als het kind denkt. Het kind wordt hierdoor angstig, verdrietig en onzeker. Het kind krijgt het gevoel te moeten kiezen tussen de ouders, wat een gevoel van verraad teweegbrengt. Dit is een erg schadelijke situatie voor het kind.
Hoe kun je een loyaliteitsconflict vermijden als ouder?
Het is onvermijdelijk om je kinderen als gescheiden ouders van alles te besparen. Uiteraard gaat opgroeien steeds gepaard met vallen en opstaan, en moeilijke periodes horen er ook bij. Wanneer de ouders van een kind scheiden, zal dit sowieso een invloed hebben op hun loyaliteitsgevoel. Gelukkig is dit vaak tijdelijk. Als ouder kun je alleen maar je best doen, en hieronder vind je enkele tips die je daarbij kunnen helpen.
Vermijd ruzie maken
Loyaliteitsproblemen bij kinderen worden het vaakst veroorzaakt door ruzies tijdens en na de scheiding van de ouders. Maak daarom zo min mogelijk ruzie met je ex-partner waar je kinderen bij zijn. Het is belangrijk om je kinderen te tonen dat jullie onderlinge conflicten samen kunnen oplossen. En in het geval dat er toch sprake is van ruzie, zorg er dan zeker voor dat je kind er niet bij is.
Stel jezelf niet op als slachtoffer van de scheiding
Wanneer kinderen medelijden krijgen met een ouder, kiezen ze er onbewust partij voor. Deze ouder wordt de ‘zielige’ ouder genoemd. Het spelen van een zielige ouder kan een bewuste of onbewust manier zijn om je kind aan je te binden en het hierdoor ‘te winnen’ van je ex-partner. Een zielige ouder gooit vaak met verwijten en praat vaak op een negatieve manier over de andere ouder. Door jezelf op te stellen als de zielige ouder, zorg je voor een schadelijke situatie voor je kind. Probeer dit dus zeker te vermijden.
In sommige gevallen is het echter begrijpelijk dat je als ouder negatief denkt over je ex-partner en je hen veel te verwijten hebt. Het belangrijkste in deze situaties is dat je deze gevoelens niet uit naar je ex-partner waar je kind bij is. Hierdoor vermijd je dat je kind zich in een moeilijke situatie bevindt, waardoor je een loyaliteitsprobleem kunt voorkomen.
Laat je kinderen nooit kiezen tussen jou en je ex-partner
Kinderen zouden zo min mogelijk in situaties mogen terechtkomen waarbij ze tussen hun ouders moeten kiezen. Stel je kinderen daarom bijvoorbeeld nooit de vraag wie ze de leukste of liefste ouder vinden. Probeer het daarnaast ook niet persoonlijk te nemen als je kind je vertelt dat ze graag bij je ex-partner zijn of uitkijken naar de momenten met hun andere ouder. Het is begrijpelijk dat dit jaloezie kan veroorzaken bij jou als ouder, maar probeer deze gevoelens zeker niet te laten zien aan je kinderen. Wanneer je kinderen positieve gevoelens uiten voor de andere ouder naar jou toe, is dit namelijk een teken dat het goed gaat met hen.
Praat op een respectvolle manier over elkaar
Probeer steeds om met respect over je ex-partner te praten. Het is erg moeilijk voor een kind om te horen dat er respectloos over hun ouders gepraat worden. Zorg er dus zeker voor dat je op een respectvolle manier over je ex-partner praat tegen je kind, maar ook tegen andere mensen wanneer je kind erbij is. Spreek anderen er zeker ook op aan wanneer ze op een respectloze manier over je ex-partner praten waar je kinderen bij zijn.
Houd geen kruisverhoor met je kinderen
Zelfs al ben je erg nieuwsgierig, probeer je kinderen niet uit te horen over hoe het met je ex-partner gaat. Het kan moeilijk zijn voor een kind om deze vragen te beantwoorden, en al zeker in het geval dat de andere ouder gelukkig is terwijl jij dat misschien niet bent.
Motiveer je kinderen tot leuke momenten met je ex-partner
Gun je kinderen blije momenten met de andere ouder. Deel hierbij in hun geluk en probeer dit ook op een non-verbale manier te tonen aan je kind. Motiveer hen om in contact te blijven met je ex-partner, ook al gaat dit tegen je persoonlijke gevoelens in. Dit is erg belangrijk voor je kinderen.
En wat als je negatieve gevoelens gegrond zijn?
Het is moeilijk om je negatieve gevoelens naar je ex-partner niet te laten merken aan je kinderen. En dit is al zeker het geval wanneer deze negatieve gevoelens terecht zijn en je gelijk hebt in je ongenoegen naar je ex-partner toe. Probeer in ieder geval je best te doen om je kind niet te schaden en je te focussen op de toekomst van je kind door het goede voorbeeld te geven. Wees tenslotte ook trots op jezelf wanneer je je nare opmerkingen inslikt en niet luidop uit. Ook al verdient de andere ouder geen lof, het is in het beste belang van je kind om positief en rustig te blijven.
